YouTube
In 2004 zou Justin Timberlake ‘per ongeluk’ de borst van Janet Jackson ontbloten tijdens de Super Bowl. Omdat het lastig bleek te zijn om deze videoclip online terug te vinden, besloten drie software ontwikkelaars zelf een video platform in het leven te roepen waar iedereen filmpjes zou kunnen uploaden en delen. Een andere inspiratie lag in dating sites, de bedenkers boden aantrekkelijke dames 100 dollar om een dating video op te nemen. Dit bleek geen succes dus werd er een algemeen video platform van gemaakt. Er zijn ook minder ‘sexy’ verhalen van de ontwikkelaars waarom ze besloten een video site te bouwen, toch lijken deze verhalen zeker niet ongeloofwaardig te zijn.
Verdienen aan gratis video’s
Hoewel YouTube nu onlosmakelijk is verbonden met Google, werd deze dienst een jaar voordat Google het bedrijf zou overnemen gestart in 2005 door een drietal voormalige PayPal werknemers. De overname van 1,65 miljard dollar was destijds een enorme stap van Google, zeker gezien het feit dat het beginnende video platform geen solide inkomstenmodel had.
Dit zou later veranderen door advertenties voor, tussen en na video’s te laten zien. Daarnaast zijn er ook interactieve elementen zoals banners en quizzen die aan video’s gekoppeld kunnen worden. Na Google is YouTube momenteel de meest populaire site ter wereld, advertenties via het Google Ads netwerk verschijnen ook op het populaire video platform.
YouTube creators
Hoewel er bestaande video content van bijvoorbeeld televisienetwerken te vinden zijn op YouTube, is het met name de hoeveelheid unieke content die het platform onderscheidt van traditionele televisie. Er is een soort democratisering van content waarbij iedereen met een camera en internetverbinding zich een ‘creator’ kan noemen. Of dit de kwaliteit ten goede komt is de vraag, dat de diversiteit van producties is toegenomen kan niet worden ontkend.
Bekende vloggers zoals Pewdiepie, Jacksepticeye en de Nederlandse NikkieTutorials zijn beroemd geworden via hun eigen YouTube kanalen. Ook kanalen met video’s gericht op kinderen scoren goed met beroemdheden als Vlad and Niki, Blippi en tekenfilms van Cocomelon die door het hoge aantal views miljoen euro’s per jaar verdienen. Vanwege klachten en juridische sancties wordt er nu onderscheid gemaakt tussen content voor kinderen of voor een algemeen publiek. Ook is er een speciale YouTube Kids app verkrijgbaar.
Archief op internet
Het is eenvoudig om bestaande content te uploaden zonder toestemming van de oorspronkelijke auteur. Een deel van deze content wordt gefilterd door een algoritme maar lang niet alles. Daarmee worden opnames en uitzendingen wereldwijd verspreid die anders wellicht verloren zouden gaan. Rechthebbenden kunnen een claim indienen wanneer er inbreuk wordt gemaakt op het auteursrecht.
Dit kan overigens ook leiden tot onterechte verwijderingen, waarbij het zelfs mogelijk is dat de video van de oorspronkelijke auteur wordt verwijderd en de kopie blijft staan. Kanalen als Vevo distribueren content onder licentie waaronder officiële versies van muziekvideo’s van bekende artiesten.
Premium features
YouTube biedt sinds enige jaren ook een ‘premium’ abonnement aan waarbij de abonnee betaalt om niet langer advertenties onder ogen te krijgen. Er wordt ook in beperkte mate unieke content geproduceerd maar dat is niet de voornaamste reden om voor de betaalde versie te kiezen. De meeste bekende originele productie is de Karate Kid serie, die na twee seizoenen werd overgenomen door Netflix. Een deel van de opbrengsten gaat naar content creators die populair zijn op het platform.